Oenetane Tokef

Tefillah voor Rosh Hashana Oenetane Tokef:

Met de oudere chanichiem kunnen/ moeten  jullie de machzor erbij pakken en de vertaling lezen. (machzor van Dasberg uitgave NIK zie blz. 378)

Met wat er gebeurd is met Rabbi Amnon in het achterhoofd, voelt men de emotie in deze ontroerende uiting van kidoesj Hashem.

RABBI AMNON’ s  OENETANE  TOKEF.

Oenetane Tokef is een tefillah dat gezegd wordt in de Musaf van Rosh Hashana en Jom Kipoer, net voor de Kedoesha. Het is een van de meest emotionele en ontroerende gebeden van de Jamiem Noraim.

(Zoek deze tefillah op samen met je chanichiem)

Geschreven door Rabbi Amnon van Mainz, in Duitsland, ongeveer 1000 jaar geleden. Het gebed beschrijft de Jamiem Noraim als een tijd van rechtspraak, waar mensen symbolisch voor Hashem komen te staan. Er wordt gesproken over Hashem’s vergivenis.

Dit is het verhaal achter deze tefillah:

Reb Amnon leefde in de stad Mainz, en stond bekend in de omgeving

om zijn rechtschapen mannier van leven.

De bisschop van Mainz hoorde over deze Rabbi en wilde hem ontmoeten. Reb Amnon kwam naar de bisschop en ze spaken over religie. De bisschop was erg onder de indruk van de rabbi’s vroomheid en hij was vastbesloten dat zo een bijzondere en goede man zijn vriend en adviseur moest worden.

Hij stond er ook op dat de rabbi overging tot het christendom. De bisschop redeneerde vriendelijk met de rabbi, om hem ervan te overtuigen zijn geloof superieur was aan het Jodendom. De bisschop probeerde hem te kopen met geld, en beloofde hem geld en faam als hij maar overging tot het christendom.

Rabbi Amnonbleef standvastig. Hij antwoordde op elk verzoek met een simpel :”Nee”.

De bisschop werd toen minder vriendelijk. “Jij bent net zo koppig als de rest van je volk !” Je kan erop rekenen dat ik snel je koppigheid

Zal breken en je zal doen zoals ik wens !”

Een paar dagen na hun eerste ontmoeting riep de bisschop rabbi Amnon bij zich. Toen Reb Amnon arriveerde, confronteerde de bisschop rabbi Amnon. “Accepteer mijn geloof of je zal zeker sterven !”

Reb Amnon werd bang en zei tegen de bisschop,”Geef me drie dagen om erover na te denken – dank geef ik u mijn antwoord.”

“Dat is goed,”zei de bisschop.

Reb Amnon ging terug naar huis. Hij zat in zak en as (letterlijk). Hij vastte en dawende, verdrietig dat hij de indruk had gegeven dat hij er zelfs maar over nadacht om Hashem te verraden. Er gingen drie dagen voorbij, maar rabbi Amnon ging niet terug naar het palijs van de bisschop. De bisschop was verbaasd. “Is de Jood niet bang ?”

Zei hij tegen zijn wachters. “Hij heeft niet gedaan wat ik wil. Ga hem vlug halen, dan kan ik hem veroordelen.”

De wachters gingen vlug rabbi Amnon halen en brachten hem bij de bisschop. De bisschop zei tegen de rabbi die vreesde voor zijn leven:”Jood, hoe durf je mij niet te gehoorzamen? Waarom heb je je belofte gebroken om na drie dagen je antwoord te geven ?”

Reb Amnon keek verdrietig. “In een moment van wakte ben ik voor een zonde gevallen en ik heb gelogen en valse belofte gemaakt. Om mijn leven te redden zonder mijn geloof af te vallen vroeg ik om drie dagen waarna ik het antwoord zou geven. Ik had meteen tegen u moeten zeggen: SHEMA JISRAEL HASHEM ELOKENOE HASHEM ECHAD, en dan gedood moeten worden door uw hand´

De bisschop was boos : “Jouw voeten hebben mij niet gehoorzaamd door niet naar mij toe te komen. Daarom zullen ze van je lichaam worden getrokken.”

“Nee,”zei rabbi Amnon. “Mijn voeten zouden niet getrokken moeten worden, maar beter kan mijn tong uitgetrokken worden omdat het Hashem verraden heeft.”

“Je tong heeft de waarheid gesproken en zal daarom niet gestraft worden.”zei de bisschop.

De woedende bisschop  beval dat de voeten van Rabbi Amnon afgehakt moesten worden. Ze deden hetzelfde met zijn handen. Na elke amputatie vroegen ze rabbi Amnon of hij tot het christendom wilde overgaan, en elke keer weigerde hij. Toen beval de bisschop dan rabbi Amnon naar huis gedragen zou worden met zijn geamputeerde lichaamsdelen. De Rabbi was stervende door zijn verwondingen, en het werd Rosh Hashana . Rabbi Amnon voeg of men hem naar sjoel wilde dragen.

Eenmaal daar, vroeg hij om naar het Aron Hakodesh gedragen te worden. Voor de gemeenschap zei hij de kedoesha, hij vroeg toestemming om Hashem’s naam te heiligen in sjoel. Hij zei Oenetaneh Tokef en stierf toen hij net het laatste woord van deze tefillah had uitgesproken.

Drie dagen later, verscheen Rabbi Amnon in de droom van Rabbi Klonimus ben Meshulam, een groot Talmoedgeleerde en Kabbalah geleerde in Mainz. Rabbi Amnon leerde de woorden van Oenetaneh Tokef aan Rabbi Klonimus en vroeg hem om aan het hele Joodse volk te zeggen dat deze tefillah gezegd moet worden in de moesaf van Rosh Hashanah en Jom Kipoer, net voor de kedoesha. De wens van Rabbi Amnon werd uitgevoerd en deze tefillah werd een vast onderdeel van de Rosh Hashana en Jom Kipoer diensten.