Inleiding

MELACHIEM

Navi Jirmijahu heeft “Melachiem” geschreven.  In TeNaCh kunnen we in Shmue lezen over de eerste koning Shaul en over koning David. Het einde van David staat beschreven in Melachiem. Melachiem gaat verder over de volgende koningen. De laatste koning was Tsidkijahu. Gedurende de regeerperiode van Tsidkijahu werd de eerste tempel verwoest.

Maak voor je chanichiem een tijdbalk en plak daarop de verschilende gebeurtenissen en koningen zodat ze een idee hebben in welke tijd dit afspeelt.

Waarom is het nodig om te leren over oude koningen?

Alles is toch veranderd, we voeren op een hele andere mannier oorlogen wat kunnen we ervan leren? Leger tactieken? Nee, Tenach is geen geschiedenis boek waarin de militaire daden opgeschreven staan. Sefer Melachiem is meer een boek dat laat zien of een koning succesvol was in de ogen van Hashem of niet. Dit had niets te maken met zijn politieke successen of zijn militaire overwinningen, maar meer met zaken als eer en glorie, hebberigheid en rijkdom het dienen van afgoden. We leren van deze koningen hoe Hashem wil dat we ons gedragen in het dagelijkse leven en dus niet hoe we strategisch eenstad moeten veroveren.

Om beter te kunnen begrijpen hoe het koningschap van Shlomo begon, wordt in het begin van Melachiem het einde van koning David beschreven.

Shlomo was pas 12 jaar oud toen hij tot koning van Israël werd gezalfd, nadat zijn oudere broer Adonijahu rebelleerde tegen zijn vader David.

Vlak nadat Shlomo was gezalfd tot koning, stierf David. Heel Israël was verdrietig.

HET KONINKRIJK VAN SHELOMO

Koning Shelomo trouwde met meerdere vrouwen van omliggende landen. Deze vrouwen iet hij eerst Joods worden. Waarom tropuwde hij niet met Joodse vrouwen? Zijn bedoeling was om vrede te maken met de buurlanden. Dat gebeurde vroeger vaak door te trouwen met een van hun dochters.

Dat hij vreselijk veel vrouwen had wordt ook vaak gezien als iets negatiefs in het leven van Shelomo. Ook had hij heel veel paarden. Een koning behoort niet veel paarden en veel vrouwen te hebben. Hij trouwde ook een dochter van de pharao die afgoden diende en dus niet leefde als een Joodse vrouw. Ook dit wordt Shelomo aangerekend.

Natuurlijk weten we dat Shelomo degene was die de Tempel mocht bouwen. Hij wachtte hiermee tot zijn 4^de regeringsjaar. De eerste jaren was hij bezig met materialen te verzamelen voor de bouw, en hij wilde eerst “stevig” op de troon zitten voor hij aan de bouw begon.Maar hij had dit moeten doen meteen toen hij koning werd.

Onder zijn regering groeide en bloeide het Joodse volk. De Bne Jisrael vervulde de mitswot met kedusha en het volk groeide in aantal. Er was ook economische welvaart en er waren geen oorlogen met de buurlanden.

HASHEM LAAT SHLOMO EEN WENS DOEN.

Hoog in de bergen in een plaats die Gibeon heette, kwam Shelomo om te dawenen. Toen hoorde hij de stem van Hashem. Hashem liet Shelomo een wens doen. Hij mocht alles wensen wat hij wilde.

Shelomo wenste een wijs hart opdat hij kom regeren met wijsheid. Hij vroeg dus niet om eeuwig leven of om rijkdom, iets voor zichzelf, maar iets dat ten goede van het volk zou komen. Hashem gaf hem naast grote wijsheid ook rijkdom.

Toen de jaren voorbij gingen werd Shelomo erg rijk en zijn rechtspraak was was zo wijs, dat mensen in landen ver weg over zijn wijsheid spraken.

Op een dag, zat Shelomo op zijn troon toen er een bediende bij hem kwam, die zei: “Sire, twee vrouwen wachten buiten om u te kunnen spreken. Een draagt een baby en beide vrouwen zeggen dat het kind van hun is.” “Laat ze binnen komen”zei de koning.  De bediende bracht de twee vrouwen naar de koning. Een vrouw hield het kind dicht tegen zich aan.De andere vrouw huilde. “Wat brengt julie naar het paleis?” vroeg Shelomo. Beide vrouwen begonnen tegelijk te praten. “Dit kind is van mij!” schreeuwde de vrouw die het kind vast had. “Nee, hij is van mij!” huilde de andere vrouw. “Stilte!” riep de koning. “Geef het kind aan mij.” De vrouw legde het kind in de armen van de koning, en Shelomo lachte naar het lieve gezichtje. Toen zei hij:”Verte me het verhaa,l maar niet allemaal tegelijk.” “Koning,” zei de huilende vrouw,”deze vrouw en ik leven in hetzelfde huis. Elk van ons heeft een baby zoontje. Maar gisteren nacht is de baby van haar gestorven.Terwijl ik sliep heeft zij in de nacht de twee baby’s verwisseld.”

“Ze liegt!” schreeuwde de andere vrouw.” Het was haar zoon die gestorven is!” Koning Shelomo wendde zich tot zijn bediende en zei: “Breng me een scherp zwaard.”

Toen de bediende het zwaard had gebracht zei de koning:”Snij dit kind in tweeën zodat elke vrouw een deel kan krijgen.”  De vrouw die het kind had binnen gebracht keek tevreden, maar de andere vrouw gooide zich voor de voeten van Shelomo”Nee, nee !” schreeuwde ze. “Geef het kind aan haar, maar dood hem niet!” Shelomo hielp de vrouw overeind en gaf haar de baby en zei: “Jij bent de echte moeder, want jij dacht aan wat het beste is voor je kind.”

SEFER  MISHLE

Shelomo was een groot Torah geleerde. Hij schreef een aantal boeken die zijn opgenomen in TeNaCh:

Sefer Mishle – dit is een boek over moraal. Het leert ons hoe we op moeten  passen voor de jetser harah en hoe we wijs kunnen leven.

Shir Hasjiriem – dit is een poëtische lied dat de liefde tussen Hashem en het Joodse volk beschrijft.

Kohelet- waarin Shelomo uitlegt dat als een persoon alleen zijn leven lijdt om plezier te beleven, dat het verspilling is. We moeten proberen om zoveel mogelijk mitswot te vervullen voor Hashem. Dit is de bedoeling van het leven.

In sefer Mishle staan allemaal spreekwoorden. Een spreekwoord dat in een paar simpele woorden een belangrijke gedachte naar voren brengen.

We gebruiken dagelijks in onze taal spreekwoorden.

Laat je chaweriem zelf wat spreekwoorden bedenken. Laat ze de betekenis uitleggen.

Een van de grootste verzamelingen spreekwoorden is Sefer Mishle. Je vindt erin aanwijzingen en regels over alle aspecten van het leven – over ouders, kinderen, geld en wijsheid.

Hieronder volgen een aantal spreekwoorden. Kan jij vertellen wat ze betekenen?

Zoek zelf in Sefer Mishle wat spreekwoorden en maak er een leuk spel van voor je chaweriem.

“Een aardig persoon heeft er zelf baat aan.

 Een wreed persoon doet zichzelf pijn.”

“Ga naar de mier, lui persoon.

 Kijk naar haar mannieren en eer wijsheid.”

Er zijn een heleboel midrashiem over koning Shelomo.

Kijk bijvoorbeeld eens in “The Family Midrash Says” over het boek Melachiem.